Paragraf na drodze 6/2010

Wykładnia prawa

Tadeusz Widła
Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2008 r., sygn. I KZP 18/08, w sprawie odpowiedzialności karnej biegłego, rzeczoznawcy i tłumacza za fałszywą opinię lub tłumaczenie
Commentary on the Supreme Court Resolution of 23 September 2008, Ref. no. I KZP 18/08, in the matter of criminal liability of an expert witness, an expert and a translator for a false opinion or translation

Streszczenie
Jest to glosa krytyczna wobec postanowienia Sądu Najwyższego, podjętego w sprawie o sygnaturze wskazanej w tytule, według którego: "Między przepisami art. 271 § 1 k.k. oraz art. 233 § 4 k.k. może zachodzić tzw. stosunek krzyżowania, prowadzący do kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy - art. 11 § 2 k.k." Autor wykazuje, że między art. 231 k.k. a art. 233 § 4 k.k. zachodzi stosunek wykluczania, a powstały zbieg należy uznawać za pozorny.

Słowa kluczowe
Biegły, rzeczoznawca, tłumacz, odpowiedzialność karna, art. 271 § 1 k.k., art. 233 § 4 k.k.

Abstract
This is a critical commentary on the resolution of the Supreme Court, Ref. no. I KZP 18/08, according to which: "A so-called overlapping relationship may occur between Article 271 § 1 Penal Code and Article 233 § 4 Penal Code leading to a cumulative coincidence of articles of the Act - Article 11 § 2 Penal Code". The author indicates that between Article 231 Penal Code and Article 233 § 4 Penal Code there is a relationship of exclusion, and the coincidence which has occurred is only apparent.

Key Words
Expert witness, expert, translator, criminal liability, Article 271 § 1 Penal Code, Article 233 § 4 Penal Code.


Tomasz Huminiak
Wynik postępowania o przestępstwo lub wykroczenie a obowiązek poddania się kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji do kierowania pojazdami
The result of criminal or civil proceedings and the requirement to submit to checking of qualifications to drive a vehicle

Streszczenie
Autor analizuje wpływ orzeczeń zapadłych w sprawach karnych i o wykroczenie, przede wszystkim uniewinniających oraz umarzających postępowania, na administracyjno-prawny obowiązek poddania się kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji do kierowania pojazdami, określonemu w art. 114 ust. 1 pkt 2b ustawy "Prawo o ruchu drogowym". Prezentując wybrane orzecznictwo i poglądy doktryny w tym przedmiocie oraz istotne przepisy prawne związane z tą instytucją, proponuje sposoby ich prawidłowego zastosowania oraz de lege ferenda formułuje postulat wykreślenia z ustawy "Prawo o ruchu drogowym" przepisu art. 114 ust. 1 pkt 2b.

Słowa kluczowe
Zatrzymanie prawa jazdy, egzamin kontrolny, umorzenie postępowania, uniewinnienie sprawcy, zwrot zatrzymanego prawa jazdy.

Abstract
The author analyses the influence of rulings issued in criminal and petty offences' cases - above all, ones resulting in acquittal or dismissal of a case, on the administrative and legal obligation to undergo checking of qualifications to drive a vehicle as defined in Article 114 Section 1 Point 2b of the "Road Traffic Act". He presents selected rulings and doctrinal standpoints in the matter and relevant legislation relating to this institution, and proposes methods of correct application, also formulating a de lege ferenda demand to remove article 114 Section 1 Point 2b from the "Road Traffic Act".

Key Words
Confiscation of driving licence, checking of qualifications to drive, dismissing a case, acquitting the perpetrator, return of confiscated driving licence.


Ryszard A. Stefański
Wyprzedzanie z prawej strony
Overtaking on the right

Streszczenie
Przedmiotem artykułu jest analiza przepisów regulujących ruch drogowy w aspekcie strony, po której wyprzedzany jest uczestnik ruchu. Autor wskazuje, że w zakresie wyprzedzania pojazdu obowiązuje zasada wyprzedzania lewostronnego i to samo dotyczy, aczkolwiek nie jest wprost wyartykułowane w przepisach, innych uczestników ruchu, z wyjątkiem pieszych. Ci ostatni, jeśli poruszają się lewą stroną drogi, wyprzedzani są prawej strony. Odstępstwem od zasady lewostronnego wyprzedzania są przypadki sygnalizowania zmiany kierunku ruchu w lewo, jezdnie jednokierunkowe z wyznaczonymi pasami ruchu oraz jezdnie dwukierunkowe z wyznaczonymi co najmniej dwa pasami ruchu na obszarze zabudowanym lub trzema pasami ruchu poza obszarem zabudowanym, przeznaczonymi do jazdy w tym samym kierunku.

Słowa kluczowe
Pojazd, strona, uczestnik ruchu, wyprzedzenie.

Abstract
The subject of the article is analysis of road traffic regulations concerning the side on which a road user is overtaken. The author indicates that the principle of overtaking on the left applies in the case of overtaking a vehicle, and the same applies - although this is not directly stated in regulations - to other participants in road traffic except pedestrians. The latter, if they are moving along the left side of a road, are overtaken on the right. Exceptions to the principle of left-sided overtaking are cases of signalling of turning left, one-way roadways with designated lanes and two-way roadways with at least two lanes in a built-up area or three lanes outside built-up areas going in the same direction.

Key Words
Vehicle, side, participant in road traffic, overtaking.


Z wokandy sądowej

Lech K. Paprzycki
Spowodowanie wypadku drogowego w stanie wyższej konieczności
Causing a road accident in state of emergency

Streszczenie
Artykuł dotyczy śmiertelnego w skutkach wypadku drogowego, do którego doszło na skutek utraty panowania nad samochodem przez oskarżonego kierowcę podczas wykonywania przezeń gwałtownych manewrów "balansowania" samochodem od prawej do lewej krawędzi jezdni. Manewry te miały uniemożliwić jadącemu z tyłu kierowcy wyprzedzenie oskarżonego. Cechą szczególną tego zdarzenia było to, że owe manewry oskarżony wykonywał po to, aby ochronić jadącego z nim pasażera (na jego prośbę) przed poważnym pobiciem, którym wcześniej groziły mu osoby jadące owym drugim samochodem. Oskarżony został ostatecznie prawomocnie uniewinniony, sądy bowiem przyjęły, że działał w stanie wyższej konieczności. Autor wnikliwie analizuje zasadność takiego rozstrzygnięcia, uznając je ostatecznie za trafne.

Słowa kluczowe
Wypadek drogowy, zagrożenie, stan wyższej konieczności, art. 26 Kodeksu karnego.

Abstract
The article concerns a road accident with fatal consequences which occurred as a result of loss of control of a car by the accused driver while carrying out "swerving" manoeuvres - from the right edge of the road to the left edge. These manoeuvres were executed in order to prevent the driver behind from overtaking the accused. A particular feature of this incident was that these manoeuvres were performed by the accused in order to protect a passenger riding in his car (on the passenger's request) from a serious beating, with which he had been threatened earlier by persons driving in the car behind. The accused was ultimately acquitted, for the courts accepted that he was acting in state of emergency. The author carefully analyses the legitimacy of such a settlement, ultimately recognising it as valid.

Key Words
Road accident, threat, emergency, Article 26 Penal Code.


Materiały szkoleniowe

Blanka J. Stefańska
Odpowiedzialność za prowadzenie pojazdu "z jawną zuchwałością" w Hiszpanii
Responsibility for driving a car "with gross impudence" in Spain

Streszczenie
Przedmiotem artykułu jest istniejąca w Hiszpanii odpowiedzialność za prowadzenie pojazdu w sposób "jawnie zuchwały". Prowadzenie pojazdu w taki sposób stanowi wykroczenie z art. 67 ust. 1 hiszpańskiej ustawy nr 339/1990 z dnia 2 marca 1990 r. o ruchu, prowadzeniu pojazdów silnikowych i bezpieczeństwie ruchu. Staje się ono przestępstwem, gdy z jawną zuchwałością prowadzony jest pojazd silnikowy lub motorower, z jednoczesnym narażeniem na konkretne niebezpieczeństwo życia lub zdrowia osób (art. 380 § 1 hiszpańskiego Kodeksu karnego). Po analizie tego przepisu autorka dochodzi do wniosku, że ze względu na to, iż znamię "jawna zuchwałość" jest pojęciem niezwykle ocennym, konieczne jest stworzenie w hiszpańskim kodeksie karnym enumeratywnej listy zachowań uznawanych za jawną zuchwałość. Ponadto proponuje rozważyć, czy nie byłoby celowe wprowadzenie takiego typu przestępstwa do polskiego Kodeksu karnego.

Słowa kluczowe
"Jawna zuchwałość", motorower, pojazd silnikowy, przestępstwo, wykroczenie.

Abstract
The subject of the article is responsibility for driving a car in a "grossly impudent" manner , which is a petty offence in Spain under Article 67 Section 1 of the Spanish Act no. 339/1990 of 2 March 1990 concerning traffic, driving motor vehicles and road safety. It becomes a crime when a motor vehicle or moped is driven with gross impudence with simultaneous exposure to specific danger to life or health of persons (Article 380 § 1 of the Spanish Penal Code). After analysis of this article, the author concludes that due to the fact that "gross impudence" is a concept that is very subjective, it is necessary to create an exhaustive list of behaviours considered to constitute "gross impudence" in the Spanish Penal Code. Furthermore, she proposes that it would be worth considering whether it would be advisable to introduce this type of offence (crime) into the Polish Penal Code.

Key Words
"Gross impudence", moped, motor vehicle, offence (crime), petty offence.


Jan Unarski
Rozpoznanie prędkości nadjeżdżającego pojazdu, w tym motocykla
Estimating the speed of an oncoming vehicle, including a motorcycle

Streszczenie
W artykule, w oparciu o dane literaturowe, omówiono problemy związane z psychofizjologią wzroku, mające wpływ na zdolność rozpoznawania położenia i prędkości nadjeżdżających pojazdów, ze szczególnym uwzględnieniem motocykli. Już wiele lat temu odkryto, że kierujący, mający obowiązek udzielenia pierwszeństwa przejazdu, popełniają dwa razy więcej błędów w prawidłowej ocenie odległości i prędkości nadjeżdżającego motocykla, niż czynią to w przypadku, gdy pojazdem tym jest samochód. Nadto, badania wykazały, że mimo obiektywnej obecności nadjeżdżającego motocykla, kierujący, zobowiązani do udzielenia mu pierwszeństwa, wielokrotnie nie zarejestrowali jego obecności i nie wkalkulowali jej przy podejmowaniu decyzji ustąpienia (lub nie) pierwszeństwa.

Słowa kluczowe
Nadmierna prędkość, wypadek drogowy, prędkość bezpieczna, skutki wypadku drogowego, motocykl, lewoskręt.

Abstract
In the article, based on literature data, issues linked with the psychophysiology of sight affecting the ability to estimate distance and speed of approaching vehicles are discussed, particularly motorcycles. Many years ago it was discovered that drivers who are required to give way to a vehicle, make twice as many errors in assessment of distance and speed of an oncoming motorcycle as they do if the vehicle is a car. Furthermore, studies have shown that in spite of the objective presence of an oncoming motorcycle, drivers who are required to give way, often have not registered its presence, and (even if they have registered its presence) have not factored it in correctly when making a decision to give way (or not).

Key Words
Excessive speed, road accident, safe speed, consequences of a road accident, motorcycle, left turn


Informacje

XVII edycja Studiów Podyplomowych "Ekspertyza wypadku drogowego" w roku akademickim 2010/2011