Paragraf na drodze 8/2011

Wykładnia prawa

Tomasz Huminiak
Odpowiedzialność karna egzaminatora za wypadek i za wykroczenia, powstałe w trakcie praktycznego egzaminu sprawdzającego kwalifikacje osoby ubiegającej się o wydanie prawa jazdy kategorii B
Criminal liability of the examiner for an accident and for petty offences occuring in the course of a driving test for category B licence

Streszczenie
Autor analizuje podstawy prawne przypisania egzaminatorowi odpowiedzialności karnej za wypadek drogowy oraz za wykroczenia, do których doszło podczas egzaminu praktycznego na prawo jazdy kategorii B, w świetle przesłanek z art. 177 Kodeksu karnego, przepisów Kodeksu wykroczeń oraz norm ustawy „Prawo o ruchu drogowym”. Przywołuje istniejący dorobek orzecznictwa i doktryny, uzupełniając go własnymi uwagami, ze wskazaniem, iż odpowiedzialność taka winna być oceniania w kontekście przypisania egzaminatorowi roli uczestnika ruchu oraz stosowania przezeń zasad zaufania i ograniczonego zaufania, ale także jego roli publicznej jako uczestnika administracyjno-prawnego postępowania w postaci tego egzaminu.

Słowa kluczowe
Egzamin sprawdzający kwalifikacje, wypadek drogowy, ruch drogowy, kierujący pojazdem, uczestnik ruchu, zasady ruchu drogowego.

Abstract
The author analyses the legal basis for ascribing criminal liability to the examiner for a road accident and petty offences which occurred during a driving test for category B driving licence, in the light of provisions of Article 177 of the Penal Code, articles of the Code of Petty Offences and also norms of the Road Traffic Act. He refers to the existing body of judicial opinions (case law) and doctrine, supplementing it with his own comments, indicating that such liability should be assessed in the context of ascribing to the examiner the role of a participant in traffic and also applying principles of trust and limited trust, but also the examiner’s public role as a participant in an administrative-legal procedure: the driving test.

Key Words
Driving test, road accident, road traffic, driver, traffic participant, principles of road traffic.


Mikołaj Małecki
Charakter prawny art. 178a § 4 Kodeksu karnego
Legal character of Article 178a § 4 of the Penal Code

Streszczenie
Autor podejmuje polemikę z dwiema grupami poglądów, które traktują art. 178a § 4 k.k. jako kwalifikowany typ czynu zabronionego oraz okoliczność obostrzającą wymiar kary. Po omówieniu trudności interpretacyjnych, jakie są związane z językową budową tego przepisu, autor wskazuje na mankamenty wymienionych ścieżek interpretacyjnych, odwołując się do standardów typizacji czynu zabronionego oraz ogólnych zasad odpowiedzialności karnej. W efekcie przeprowadzonych rozważań autor przedstawia propozycję przezwyciężenia trudności wykładniczych, poprzez dostrzeżenie w art. 178a § 4 k.k. różnorodnych instytucji prawa karnego.

Słowa kluczowe
Art. 178a § 4 k.k., nietrzeźwy kierowca, recydywa, typ kwalifikowany.

Abstract
The author attempts to polemicise with two groups of views which claim that Article 178a § 4 Penal Code describes a qualified type of a prohibited act and a circumstance that makes a penalty more severe, respectively. After discussing interpretative difficulties that are linked with the linguistic construction of this article, the author points to weaknesses of the mentioned interpretive paths, referring to standards of classification of the prohibited act and also general principles of criminal liability. As a result of these deliberations, the author presents a proposal for overcoming interpretative difficulties, by discerning various institutions of criminal law in Article 178a § 4 Penal Code.

Key Words
Art. 178a § 4 Penal Code, drunk driver, recidivist, qualified type.


Z wokandy sądowej

Lech K. Paprzycki
Zamiar ewentualny, czy skrajna lekkomyślność?
Possible intent or extreme recklessness?

Streszczenie
Sprawa dotyczy potrącenia jednej z dwóch rowerzystek, jadących prawidłowo, swoją prawą stroną drogi, przez jadącego w przeciwnym kierunku kierowcę samochodu osobowego, który w niewielkiej odległości przed nimi zjechał na lewą stronę i po wyprostowaniu toru jazdy, jadąc już równolegle do krawędzi jezdni, przodem samochodu uderzył w tę rowerzystkę. Specyfiką tej sprawy jest szczególne, rażąco sprzeczne z zasadami ruchu zachowanie się tego kierowcy, który przed wypadkiem wykonywał nienormalne manewry, które wskazywały na jego chęć przestraszenia rowerzystek. Ten sposób jazdy doprowadził organy procesowe do oskarżenia i skazania tego kierowcy za próbę zabójstwa z zamiarem ewentualnym. Autor, omawiając przebieg postępowania, wskazuje na trudność rozpoznania, czy oskarżonemu można i należało przypisać taki zamiar, czy też jego zachowanie się należało traktować jako przejaw skrajnej lekkomyślności, zakończonej wypadkiem.

Słowa kluczowe
Wypadek drogowy, zamiar ewentualny sprawcy.

Abstract
The case concerns knocking down of one of two female cyclists who were riding correctly on the right hand side of the road, by a car driver driving in the opposite direction, who, a short distance in front of her, veered off to the left side and after straightening out the path of the car – by now driving parallel to the edge of the road Ź– hit the cyclist with the front of his car. A specific feature of this case is the unusual behaviour of the driver, which was grossly contrary to traffic rules: immediately preceding the accident, he performed abnormal manoeuvres which indicated his desire to frighten the female cyclists. This way of driving led the judicial bodies to accuse and convict this driver of attempted murder with possible intent. The author, discussing the course of the proceedings, indicates the difficulty of diagnosing whether such intent can and should be ascribed to the accused, or whether such behaviour should be treated as a manifestation of extreme recklessness, culminating in the accident.

Key Words
Road accident, possible intent of the perpetrator.


Materiały szkoleniowe

Sławomir Pytel
Wspomaganie pracy biegłego ds. wypadków drogowych programem fotogrametrycznym. Część 1: Identyfikacja punktów dopasowania
Using a photogrammetric program to aid the work of an accident reconstruction expert. Part 1: Identification of matching points

Streszczenie
Programy do wykonywania ortorektyfikacji nie są narzędziem popularnym wśród polskich biegłych. Jedną z przyczyn jest przekonanie, iż są one niezbędne jedynie tym biegłym, którzy regularnie bywają wzywani na miejsce zdarzenia, bezpośrednio po jego zajściu. Na przykładzie programu PHOTORECT autor wykazuje, że program fotogrametryczny może być nieocenionym narzędziem do pozyskiwania brakujących danych dotyczących wymiarów infrastruktury w miejscu zdarzenia dla biegłego, który nie był wzywany bezpośrednio do wypadku, pod warunkiem jednak przestrzegania niewielkiej liczby prostych zasad. W tym artykule autor omawia problem doboru punktów dopasowania elementów obrazu widocznego na zdjęciu klasycznym, z punktu widzenia zasad fotogrametrycznej transformacji takich zdjęć.

Słowa kluczowe
Fotogrametria, program PHOTORECT, odzyskiwanie danych, miejsce zdarzenia, punkty dopasowania.

Abstract
Orthorectification programs are not popular tools amongst Polish experts. One of the reasons is the conviction that they are only essential for those experts who are regularly summoned to the scene of the incident directly after its occurrence. Using the example of the PHOTORECT program, the author shows that a photogrammetric program may be an invaluable tool for gaining lacking data concerning dimensions of infrastructure at the site of the incident for an expert who has not been summoned directly to the accident. This is on condition, however, of observing a small number of simple principles. In the article, the author discusses the problem of choice of matching points of elements of an image that is visible in a classic photograph, from the point of view of the principles of photogrammetric transformation of such photographs.

Key Words
Photogrammetry, PHOTORECT program, data recovery, scene of the event, matching points.


V-SIM

Stanisław Wolak
Tor ruchu pojazdu - praktyczne wykorzystanie modelu kierowcy w programie V-SIM
The trajectory of a vehicle - practical use of a driver model in V-SIM program

Streszczenie
Artykuł dotyczy zagadnień związanych z praktyczną realizacją w programie V-SIM symulacji toru ruchu pojazdu i zmiany pasa ruchu, przy wykorzystaniu dostępnych w programie zadań: 'Tor ruchu' i 'Zmiana pasa', bazujących na matematycznym modelu kierowcy, zastosowanym w tym programie.

Słowa kluczowe
Program V-SIM, rekonstrukcja wypadku, model kierowcy.

Abstract
The article concerns issues linked with practical implementation in V-SIM program of simulation of the path of the vehicle and changing lane using features available in the program: 'Vehicle trajectory' and 'Changing lanes', based on the mathematical model of a driver applied in this program.

Key Words
V-SIM program, accident reconstruction, driver model.


Grzegorz Teresiński
Wykorzystanie baz danych do oceny okoliczności wypadków drogowych
Using databases to evaluate the circumstances of road accidents

Streszczenie
W artykule dokonano przeglądu i klasyfikacji najważniejszych zbiorów danych statystycznych z analiz populacyjnych, począwszy od narodowych statystyk wypadkowości i śmiertelności komunikacyjnej (FARS, STATS19, Road Accident Trauma Registry, UNStat i in.), poprzez banki danych tworzone przez firmy ubezpieczeniowe (np. CODES, Folksam), po specjalistyczne zasoby dedykowane zaawansowanym badaniom biomechanicznym. Z tych ostatnich większość (GIDAS, OTS, CCIS, PENDANT, SafetyNet, ANCIS) ma dostęp zarezerwowany tylko dla uczestników projektu i sponsorów. Szczególną uwagę poświecono bazom danych o otwartym dostępie (m.in. przez Internet), udostępnianym przez National Highway Traffic Safety Administration (NHTSA) amerykańskiego Departamentu Transportu (DOT), administrowanym przez National Center of Statistic Analysis (NCSA). Zaawansowane bazy NASS (GES, CDS, SCI, PCDS, CIREN) pozwalają użytkownikom na samodzielną kompilację wybranych informacji, z możliwością oceny pojedynczych wypadków, oraz tworzenie bibliotek podobnych przypadków.

Słowa kluczowe
Wypadki drogowe, rekonstrukcja wypadku, badania populacyjne, bazy danych.

Abstract
The author reviews and classifies the most important collections of statistical data from population analyses, starting from national statistics on accidents and transport mortality (e.g. FARS, STATS19, Road Accident Trauma Registry and UNStat), through databases created by insurance companies (e.g. CODES, Folksam) to specialist resources, dedicated to advanced biomechanical research. Of the latter, most (GIDAS, OTS, CCIS, PENDANT, SafetyNet and ANCIS) have access restricted exclusively to participants in the project and sponsors. Particular attention is paid to databases with open access (e.g. via the Internet), made available by the National Highway Traffic Safety Administration (NHTSA) of the American Department of Transport (DOT), administered by the National Center for Statistics and Analysis (NCSA). Advanced NASS databases (GES, CDS, SCI, PCDS, CIREN) allow users to independently compile selected information, with the possibility of assessment of individual cases, and also to create libraries of similar cases.

Key Words
Road accidents, accident reconstruction, population studies, databases.